Chùa Mahamuni sụp đổ trong trận động đất 7,7 độ Richter tại Myanmar trưa 28/3 đã khiến hàng triệu người Myanmar và Phật tử khắp nơi bàng hoàng. Ngôi chùa linh thiêng với pho tượng Phật dát vàng nặng 6,5 tấn – biểu tượng tâm linh và văn hoá của Mandalay – đã không thể trụ vững trước cơn địa chấn dữ dội.

Chùa Mahamuni biểu tượng vàng rực rỡ của xứ sở chùa tháp

Myanmar từ lâu được mệnh danh là “Vùng đất của Phật”, với hàng nghìn ngôi chùa tháp rực rỡ trải dài khắp đất nước. Trong số đó, chùa Mahamuni ở cố đô Mandalay là một trong những địa điểm hành hương linh thiêng và nổi tiếng bậc nhất.

Ngôi chùa này được xây dựng vào thế kỷ 18 dưới triều vua Bodawpaya và được biết đến nhiều nhất nhờ pho tượng Phật Mahamuni cao 3,8m, nặng tới 6,5 tấn, được phủ kín bằng hàng lớp vàng lá do Phật tử dâng cúng trong nhiều thế kỷ. Lớp vàng ngày một dày thêm, có nơi đạt tới hơn 15cm – biến bức tượng thành một kiệt tác tâm linh lấp lánh.

Không chỉ là nơi thờ phụng, Mahamuni còn là trung tâm lưu giữ các giá trị truyền thống của người Myanmar. Kiến trúc mái vòm, chạm khắc tinh xảo và không gian thiền định quanh chùa đã từng là điểm dừng chân thiêng liêng của hàng triệu người.

Địa chấn giáng đòn chí mạng vào trái tim Mandalay

Vào lúc 12h50 trưa 28/3, trận động đất mạnh 7,7 độ với tâm chấn gần Sagaing đã làm rung chuyển toàn vùng trung tâm Myanmar. Trong tích tắc, những công trình mang đậm dấu ấn lịch sử và tôn giáo như chùa Mahamuni, Cung điện Mandalay hay Tu viện Masoyein bị chấn động dữ dội.

Theo các báo cáo, khi mặt đất rung lên, hàng chục Phật tử đang cầu nguyện tại chùa Mahamuni. Tiếng gầm sâu vang vọng từ lòng đất, rồi các trụ cột lung lay, sụp đổ. Pho tượng Phật – linh hồn của Mandalay – bị vùi lấp trong đống đổ nát. Không ai nghĩ rằng biểu tượng hàng trăm năm có thể biến mất chỉ trong vài giây.

Di sản ngàn năm trước thiên tai

Các chuyên gia địa chấn cho biết, sức mạnh của trận động đất lần này tương đương 334 quả bom nguyên tử. Đây là loại động đất trượt ngang, xuất phát từ va chạm giữa mảng kiến tạo Ấn Độ và Á-Âu dọc theo đường đứt gãy Sagaing – nơi thường xuyên xảy ra động đất lớn trong lịch sử Myanmar.

Không chỉ Mahamuni, những biểu tượng khác như Cung điện Mandalay – trái tim hoàng gia cuối cùng của Myanmar – cũng bị nứt toác. Tu viện Masoyein – nơi hàng nghìn tăng sĩ tu học – chỉ còn là đống gạch vụn. Cây cầu Awa huyền thoại vùng Sagaing cũng bị xóa sổ.

Chính quyền Myanmar đã ban bố tình trạng khẩn cấp tại 6 khu vực. Công tác cứu hộ đang diễn ra trong tuyệt vọng, giữa những đống đổ nát, khói bụi và nước mắt. Thái Lan cũng công bố thủ đô Bangkok là vùng thảm họa sau khi một tòa nhà 34 tầng bị sập vì rung chấn lan rộng.

Mất mát không chỉ là kiến trúc

Việc chùa Mahamuni sụp đổ không chỉ là mất mát về mặt vật thể. Đó là một phần ký ức, là linh hồn của văn hóa Myanmar. Pho tượng Phật ấy không chỉ là một khối vàng rực rỡ, mà là nơi gửi gắm niềm tin, hy vọng và sự an lành của hàng triệu người dân qua nhiều thế hệ.

Trong lịch sử, Myanmar từng chứng kiến nhiều trận động đất tàn phá các chùa cổ như Shwemawdaw Paya vào năm 1930. Nhưng với Mahamuni, sự mất mát lần này đặc biệt đau đớn, bởi nó mang theo cả tinh thần Phật giáo của vùng đất Mandalay.